خطا X,Y,Z در توجیه دوربین و نحوه بخورد با آن

جابجایی دوربین،  داشتن چندین استقرار و همچنین انتقال مختصات یک امر اجتناب ناپذیر در پروژه است .خیلی کم پیش می آید که ما فقط یا یک استقرار دوربین، کلیه نقاط را برداشت کنیم. از طرفی جابجایی و انتقال مختصات در پروژه با ایستگاه زدن امکان پذیر می باشد که این امر باعث انتقال خطا در کل پروژه می گردد. باید به عنوان نقشه بردار در مورد خطاها اطلاعاتی داشته باشیم . من در این قسمت قصد ندارم خیلی به تئوری بپردازم ولی باید ما بتوانیم برای این سوالات که در ادامه بیان می شود پاسخی داشته باشیم: چه میزان خطا در توجیه دوربین در پارمتر X,Y,H قابل قبول است ؟ تا چه فاصله ای می توان با دقت مناسب برداشت کرد؟ قبل از پاسخگویی به این سوالات باید مشخص کنیم که خطاهای دیگر و سوالاتی دیگری نیز ممکن است، وجود داشته باشد. اما در این بخش من تصمیم دارم در مورد حالت های رایج و  موجود در برداشت مسطحاتی صحبت بکنم وقطعا در کارهای دیگر نقشه برداری مانند پیمایش بسته و باز و ….. سوالات دیگری نیز وجود خواهد داشت.

دو روش توجیه مختصاتی و ترفیع در دوربین نقشه برداری وجود دارد. در هر روش  خطاهایی وجود خواهد داشت. در توجیه به روش مختصاتی بعد از توجیه دوربین ( بر روی نقطه K1 مستقر شده و به نقطه K2 نشانه روی می کنیم)،  مختصات ایستگاه نشانه روی را دوباره برداشت میکنیم و میزان اختلاف دو مختصات ایستگاه نشانه روی نشاندهنده خطا در سه پارمتر X,Y,H می باشد. اگر از روش ترفیع جهت توجیه دوربین استفاده گردد، خود دوربین بعد از توجیه، میزان  خطا در سه پارمتر X,Y,H,  را به ما نشان می دهد.  خوب حال نوبت به پاسخ به این سوال است : چه میزان خطا در توجیه دوربین در پارمتر X,Y,H قابل قبول است ؟ و اگر قابل قبول نیست باید چکار کنیم؟

 

پاسخ تشریحی آزمون نظام مهندسی نقشه برداری مهرماه 1398

 

این خطا ها به همه نقاط برداشتی ما تاثیر خواهد داشت . در دوربین دو پارمتر فاصله و زاویه  با دقت خاصی برداشت می گردد که بسته به نوع دوربین میزان دقت متفاوت  خواهد بود . میزان تاثیر خطای توجیه و دقت اندازه گیری پارمتر طول و زوایه  بر روی مختصاتX,Y,H  با فرمول زیر محاسبه می شود :

بگذارید جهت مشخص شدن بهتر موضوع یک مثال عرض کنیم .  فرض کنید از دوربین نقشه برداری استفاده می کنیم که دقت قرائت زاویه ای 7 ثانیه و دقت اندازه گیری طول 2 میلیمتر می باشد. در توجیه  دوربین خطای ایستگاه در X,Y,Z,  و آزیموت به ترتیب 4 , 5 , 6  میلیمتر و 30  ثانیه می باشد. همچنین بیشترین طولی که با دوربین در هر ایستگاه  خوانده می شود 1000 متر است.  با جایگذاری در فرمول بالا مقادیر خطا به شرح ذیل محاسبه می گردد:

اگر خطای توجیه دوربین زیر 5میلمتر باشد می توان فرمول بالا را به حالت زیر ساده کرد.

در فرمول بالا L  برحسب متر  و بزرگترین طولی است که از دوربین تا رفلکتور در منطقه وجود دارد و زاویه بر حسب رادیان محاسبه می شود.

حالا نوبیت به پاسخ به این سوال است که  دقت توجیه 4,5,6  و 30 ثانیه قابل قبول است ؟  با بررسی خطا های بالا مشخص میگردد که برای نقطه ای در فاصله 1000 متری از دوربین در زمینه X, Y به ترتیب 3.5  سانتی متر خطا ایجاد می کند. اگر این خطا بسته به دقت خواسته شده در  پروژه قابل قبول باشد می توان توجیه را قبول کرد و با آن دوربین برداشت را ادامه داد. حال اگر قابل قبول نباشد دو راهکار وجود دارد: 1- دوربین را با یک دوربین دقیقتر تعویض کنیم . 2- باید فاصله نقاط برداشتی تا دوربین را کاهش داد ( در مثال کمتر از 300 ) و  بعد در صورت نیاز از انتقال ایستگاه استفاده شود. لازم به ذکر است که ما در فرمول های بالا به دلیل دقت بالایی که  دوربین های نقشه برداری در اندازه گیری طول در فاصله 1000 متری دارد، از خطای طول  صرفه نظر کرده ایم. همچنین این فرمول ها یک دید کلی در مورد خطا می دهد و از  خطاهای دیگر صرفه نظر شده است.  به صورت تجربی اگر دقت توجیه دوربین زیر 5 میلی متر در X, Y,Z  باشد و فاصله برداشت نهایتا 500 متر باشد،  دقت برداشت در اکثر کارهای نقشه برداری کارگاهی و شهری مناسب و قابل قبول می باشد.

 

پاسخ تشریحی آزمون نظام مهندسی نقشه برداری مهرماه 1398

6 thoughts on “خطا X,Y,Z در توجیه دوربین و نحوه بخورد با آن

  1. رضا says:

    سلام مهندس جان وقت بخیردوربین من سندیگ بعدازتوجیه به روش ترفیع میخوام خطاهارو ببینم که همشو صفرنشون میده چه خطاداشته باشه چه نداشته باشه مشکل ازکجاس تو بعضی لایکاهاهم این مشکل هست

    • سید علی نوری
      سید علی نوری says:

      سلام رضا جان
      من خودم با دوربین لایکا مدل ها 407-805-ts02-ts06 کار کردم در همه دوربین های لایکا ، شما اگر حداقل دونقطه وارد کنید باید به شما خطا را نشان بدهد. برخی از مواقع هست که اگر خطا قابل قبول باشد ( یعنی کمتر از حد آستانه خطا تنطیم شده باشد ) مستقیما دوربین مختصات ایستگاه محاسبه شده را نشان می دهد که شما می توانید با استفاده دکمه stDev مقدار خطا رو ببینید . در مورد دوربین سندینگ من خودم باهاشون کار نکردم ولی دوستانم که داشتند و از اونها شنیدم مثل دوربین لایکا است و مقدار خطا رو نشان میده . تفاوت سندینگ با لایکا در روش ترفیع ، دکمه compute در لایکا و result در سندینگ است ولی دکمه stdev در هر دو یکسان است . همچنین در دوربین سندینگ تنطیمات حد خطای قابل قبول در قسمتتنظیمات setting limit می باشد. من یک آموزش از دوبین سندینگ در اینترنت پیدا کردم که لینک زیر می توانید دانلود کنید که در صفحه 23 این فایل نحوه ترفیع را با دستگاه سندینگ توضیح داده است
      https://www.noavarangermi.ir/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%AA%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B4%D9%86-sanding/

      دانلود لینک pdf
      http://dl.noavarangermi.ir/dl/Book-Learn/omran/Sanding-lerning-www.noavarangermi.ir.zip

      • سید علی نوری
        سید علی نوری says:

        در ضمن در باره اینکه خطاها را همیشه صفر نشان میده ممکن این باشه که در مدل های قدیمی سندینگ و یا لایکا ( منظور برنامه محاسباتی هست) با حداقل دو نقطه خطا رو صفر نشان می دهد ولی اگر سه نقطه در نظر بگیرید درجه آزادی ایجاد شده و برای شما خطا ها رو نمایش می دهد . با دوربینتون حداقل از سه نقطه جهت ترفیع استفاده کنید حتما خطا را نشان خواهد داد.

  2. امین اله says:

    سلام ببخشید من خواستم با فری استیشن کار کنم با سندینگ و اینکه بعد از خواندن نقطه اول و دوم خطا میده -درواقع نقطه اول و دوم رو میخونم ولی بعد که گزینه ریزالت رو میزنم خطا میده -خطاش هم اینو نوشته –

    – -فقط اینکه من وقتی قبلا ایستگاها رو زدم با جی پی اس دستا بوده–ممکنه به خاطر خطای این جی پی اس ها باشه؟؟ آیا کلا با جی پی اس دستی میشه برای فری استیشن استفاده کرد ؟؟ در واقع اینا 3 متر خطا دارن کلا

    -خطاش اینو نوشته can not calc station

    • سید علی نوری
      سید علی نوری says:

      سلام امین اله عزیز
      شما وقتی با gps دستی نقطه میزنی خطای مطلق حدود 3 الی 8 متر ایجاد میکنه. از طرفی با gps دستی خطای مختصات نمایشی در حد متر است یعنی دسی متر – سانتی متر و میلیمتر را نمایش نمیده . یعنی در بهترین شرایط ممکن شما با دقت متر میتوانید مختصات داشته باشید . این مختصات جهت توجیه دوربین اصلا مناسب نیست .
      در مورد خطایی که دوربین میده: به این دلیل هست که حد آستانه ای که برای خطا در دوربین تعریف شده از خطای محاسباتی ایستگاه ها کمتر است . یعنی اگر در دوربین برای مختصات x مقدار مجاز 5 میلیمتر تعریف شده باشد خطای محاسباتی بیشتر از 5 میلیمتر شده که دوربین نمیتونه توجیه بکنه . که در مورد مساله کاری شما خیلی از میلیمتر بیشتره هست اگر میخواهید که به هر صورت توجیه کنید باید این حد آستانه ها رو تغییر بدید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *